История Пахлавы 

 

Paxlavanın tarixi istər qədim Yunan, istər Bizans, istərsə də Türklər və ya Ərəblərin köçərilik dövürünə aid olduğu iddia olunsa da, bu günkü klassik paxlava dediyimiz paxlava şəklini,dadını və incəliyini Osmanlı vaxtından aldığını qəbul etməliyik.

Paxlava ilə bağlı ən qədim Osmanlı qeydi Fatihin dövrünə aid Topkapı Saray mətbəxi dəftərlərindədir. Bu qeydə görə hicri 878-ci il (1473) Şaban ayında Sarayda paxlava bişirilmişdir. 17-ci yüzilliyin ortalarında Bitlis bəyinin evində qonaq olan Evliya Çələbi də paxlava yediyini yazır.

Şahların və bəylərin saraylarında işə götürülən aşpazların yeməkləri ilə yanaşı açdıqları paxlava yuxasının incəliyini də test edərlərmiş. Aşpazın usta olanı xəmiri kəsməyindən bilinərmiş.

17-18-ci yüzillərdə Osmanlı sarayında Ramazan ayının 15-ci günündə bütün əsgərlərə pay olaraq paxlava göndərilərmiş.Bu sarayda başlayaraq ordu qərargahına kimi davam edən və hər il təkrarlanan yürüşü  bütün əhali izləyərmiş. Pay olaraq göndərilən paxlavanın miqdarı isə hər 10 əsgərə 1 tava olaraq hesablanarmış.

Günümüzdə isə paxlava süfrələrimizin bəzəyinə, əvəzolunmaz şirniyyatına çevrilib. Çox ləzzətli dadı,incə və xırçıltılı yuxaları ilə hamımızın könlünü fəth edən bu qiymətli şirniyyatı ailəniz və sevdiklərinizlə paylaşaraq birlikdə keçirdiyiniz gözəl saatlara şirinlik qatın.

Həm bayram süfrələrimizin və həm də sevdiklərimizlə birgə əyləşdiyimiz çay süfrələrinin bəzəyi olan paxlavalar əzizlərimiz və dostlarımız üçün çox gözəl hədiyyə də ola bilər.

Как появилось слово пахлава?

Известно, что слово «пахлава» турецкого происхождения на старотурецком языке также известно как «баклагу» или «баклаги». Однако тот факт, что охлов, который используется для раскатывания теста для пахлавы, также выражается в старом турецком языке такими понятиями, как «оклага» и «оклагу», является одним из первых и наиболее важных доказательств того, что пахлава является деликатесом турецкой культуры.

 

Мы не ошибемся, если скажем, что различные виды сладостей, изготавливаемые турками, ведущими кочевой образ жизни, создали условия для создания пахлавы. Раньше после того, как тесто распаковывали и выпекали по отдельности, в него добавляли сладкие растворы для создания различных вкусов, напоминающих пахлаву.

Однако традиционный десерт, известный в Азербайджане как бакинская пахлава, приготовленный путем смешивания фундука или фисташек между 8 или 12 слоями теста, признан наиболее близким по вкусу к классической пахлаве, в отличие от вкусов слоеного теста в Центральной Азии.

В результате распространения Османской империи на обширную географическую территорию пахлава, тип десерта, который взаимодействовал со многими различными культурами, готовилась из разных ингредиентов и с использованием разных технологий.

«Как пахлава появилась в османской кухне?» если вы спросили, то давайте заглянем в историю пахлавы в Османской империи.

Как был создан рецепт пахлавы?

Как мы упоминали ранее, продукты и вкусы, возникшие в результате того, что османские земли распространились на очень широкую географию и стали местом обитания множества различных культур, считались общими и принадлежали многим народам.

Пахлаву, которая является одной из них, готовили в виде хлеба в первые дни ее открытия и приготовления, но известно, что наиболее близким к сегодняшнему периоду способом ее готовили во времена Османской империи.

Согласно сведениям, упомянутым в кулинарной литературе эпохи Фатеха Султана Мехмета, пахлаву впервые приготовили в 1473 году во дворце Шабанда Топкапы. Еще одну заметку по истории пахлавы написал Эвлия Челеби в середине 17 века. Эвлия Челеби написал в своем «Путешественном дневнике», что попробовал пахлаву, приготовленную в особняке одного из битлисских господ.

Однако в «Фамилии», написанной Сейидом Вехбином, одним из поэтов и писателей эпохи III Ахмада, упоминается, что на одной из султанских церемоний всем гостям подавалась пахлава.

Из этой и других подобных записей ясно, что, хотя вкус пахлавы был известен всем в Османской империи, в основном это был своего рода сладость, принятая высшим классом, живущим во дворцах и особняках.

При этом на кухнях, где готовят пахлаву, мастера отбирались из числа опытных людей и уделяли внимание деликатному приготовлению пахлавы, ее правильному приготовлению и подаче. Еще до того, как повара принимали на дворцовую или усадебную кухню, его заставляли готовить плов и пахлаву, и то, насколько тонко он раскатывал овсяное тесто, играло важную роль в том, возьмут его на работу или нет.

Тот факт, что пахлава занимает такое особое и важное место в османской кухне, создал условия для развития пахлавы и признания ее отдельной профессией от кулинарии.

Еще одна деталь, которую следует знать об истории пахлавы в Османской империи, — это приготовление множества различных видов пахлавы. В качестве примеров можно привести сливочную пахлаву, рисовую пахлаву и обычную пахлаву, написанную в «Мельчеут-Таббахи», известной как первая печатная кулинарная книга в истории Османской империи.

Paxlava bu gün

Müasir həyatımızda hər sahə sürətlə inkişaf edir və paxlavlarımız da bu inkişafdan geri qalmırlar. Öncələri ancaq bayram və xüsusi tədbirlər üçün hazırlanan paxlavalar bu gün gündəlik qida rasionumuzun ayrılmaz hissələrindəndir. Bu gün paxlavalarımız toy, nişan xonçalarının bir hissəsi və bu kimi tədbirlərlə yanaşı gündəlik hədiyyə vasitəsidir.

Qonaq gedərkən, sizin üçün dəyərli şəxslərə hədiyyə göndərərkən,evdə sevdiklərimizlə çay süfrəsi arxasında əyləşərkən paxlavalar bizimlə olmağa davam edir. Çox sevimlimiz olan paxlavaları yemək üçün xüsusi günə və tədbirə ehtiyac yoxdur, istədiyimiz zaman əldə edə bilməniz üçün daim səylə çalışırıq.

Azərbaycan paxlavası

Azərbaycan paxlavası – Azərbaycan,Türk,Cənubi Asiya,Orta Şərq və Balkan mətbəxlərində yer almış önəmli bir şirniyyatdır. Bir çox dövlətlər paxlavamızı sahiblənməyə çalışsa da 2013-cü ildə AB Komissiyası tərəfindən paxlavanın Türk mətbəxinə məxsus şirniyyat olduğu qeyd olunmuşdur.

Təkcə mətbəximizdə deyil həmçinin bizim milli incəsənətimizdə də paxlavamızın izlərinə rast gəlmək olur. Belə ki Milli Azərbaycan xalçalarında da bir sıra paxlava simvollarına rast gəlinir ki, bu da paxlavamızın yetəri qədər qədim tarixə malik olduğunun göstəricisidir. Paxlava milli mədəniyyətimizdə alovun rəmzi sayılırdı. Ortasına qoyulmuş ləpə isə yaranışın mifik mənasını özündə əks etdirir.

Azərbaycanın milli bayramlarinda süfrələrdə digər milli şirniyyatlarınızla (şəkərbura, şorqoğal, badambura və s.) bərabər mütləq paxlava olmalıdır. Məsələn Novruz bayramı paxlavasız qeyd edilməz. Bəlkə də elə bu səbəbdən Azərbaycan paxlavası milli mətbəximizin və Novruzun “ulduz“ simvolu da adlandırılır.

Azərbaycan paxlavasının tərkibi

Buğda unu,süd,əridilmiş kərə yağı,ləpə,şəkər tozu və yumurta. Ləpə əsasən qoz olmaqla zövqə görə fındıq, badam və s. ola bilər.

Hazırlanma metodu

Yuxarıda göstərilən xammallardan xəmir hazırlanır, hazır xəmirlər bölünür, kündələnir və yuxa yayılır.

Yuxalar tavaya sərilir arası yağlanır, içlik səpilir (ləpə və şəkər tozu qarışığı), yenidən yuxa və bu şəkildə yığıb bitirdikdən sonra romb şəkilində doğranılır üzərinə yumurta sarısı sürtülür, rombların ortalarına ləpə qoyulur və sobada bişirilir. Bişmiş paxlavaya şərbət verilir və soyuması gözlənilir.

Nəticə

Rəmzioğlu paxlava olaraq sizə bu sahədə də kömək etməyə çalışdıq və ona görə sizin üçün hədiyyəlik qutular və setlər yaratdıq. Siz mövcud setlərdən seçim etməklə yanaşı özünüzün seçdiyi məhsullarla  da sizə özəl setlər yarada bilərsiz.

Hər zaman sizlərin xidmətində olmaqdan qürur duyuruq.